Śmieci. Nasza trująca spuścizna.

Ziemia nie należy do nas. Pożyczamy ją od naszych dzieci. – Peter Berlin.

Zaśmiecanie środowiska to problem globalny, który w ostatnich latach coraz bardziej daje się we znaki planecie i jej mieszkańcom.

Każdego roku, my, ludzie, wytwarzamy ponad dwa miliardy ton odpadów stałych. Nasze śmieci zalegają nie tylko w lasach, miastach i oceanach, ale dryfują również po orbicie okołoziemskiej.

Zajmijmy się jednak tylko powierzchnią Ziemi, a szczególnie naszymi lasami.

Peter Godfrey-Smith, w książce: Inne umysły, ośmiornice i prapoczątki świadomości, pisał: Kiedy nurkujesz w oceanie, zanurzasz się w początku każdego z nas. Ja dodam: Kiedy idziesz po lesie, stąpasz po szczątkach każdego z nas.

Statystyczny Polak produkuje ok. 350kg śmieci rocznie, z czego 54kg. to odpady spożywcze(!). Nie jest to najgorszy wynik w Europie, ponieważ taki Duńczyk, czy Cypryjczyk, produkuje ich ok. 700kg. rocznie.

Nie puchnijmy jednak z dumy, ponieważ na nasze wysypiska i do spalarni trafia jedynie 74% odpadów, podczas, gdy reszta Europy składuje ich prawie 90%.

Gdzie podziewa się brakujące 26%? Ano właśnie rozpływa się w tajemniczych okolicznościach, niespodziewanie odnajdując się w parkach, na plażach i w lasach.

W Polsce, tylko 18% odpadów stanowią śmieci objęte recyclingiem, a przecież znaczną ich część można wykorzystać ponownie, przetworzyć i dać drugie, piąte życie.

Wiecie jak długo rozkładają się wyrzucane przez nas śmieci?

Szkło – większość naukowców twierdzi, że w stanie pierwotnym może trwać wiecznie.

Plastik:

1 torba foliowa – 400 lat

2 butelka pet – od 100 do 1000 lat

3 pampers – 450 lat

Papier:

1 bilet – 3 miesiące

2 gazeta – do 7 tygodni

3 chusteczki higieniczne – 3 miesiące

4 karton po mleku – 5 lat.

Metal: w zależności od rodzaju od 10 do 200 lat. Wyjątek stanowią metale szlachetne, pozostające w niezmienionej postaci tysiące lat.

1 puszka stalowa – ok 10 lat

2 puszka aluminiowa – do 200 lat.

Nawet odpady organiczne nie rozkładają się natychmiast. Skórka od banana, czy pomarańczy zalega w śmieciach do pół roku.

a jak wygląda to z innymi, mniej typowymi odpadami?

akumulatory i baterie – 100 lat

opony – 80 lat

styropian – od 50 do 1miliona lat.

guma do żucia – 5 lat

wyroby skórzane – 40 lat

niedopałki – 10 lat

bawełna -5 mies

wełna -5 lat

płyta CD – 2000 lat

Łatwo zauważyć, że choć wyrzucone bezmyślnie i byle gdzie śmieci, giną nam z oczu, to jednak nie giną z powierzchni Ziemi. Leżą cichutko, ulegając powolnemu rozkładowi, uwalniając nierzadko wiele toksycznych substancji.

Wracając do lasów.

Lasy Państwowe, w ubiegłym roku, wywiozły 100 tys. m.3 śmieci, wydając na to ponad 20 mln. zł. Ale przecież nie każde nielegalne wysypisko leśne zostanie zauważone i uprzątnięte przez Straż Leśną. Drugie tyle odpadów zalega wciąż w prywatnych lasach, w małych usypiskach, czy pojedynczo przy drogach.

Leśne śmieci nie tylko szpecą krajobraz i zniechęcają do wycieczek, ale są przede wszystkim śmiertelnym zagrożeniem dla leśnej fauny, a w konsekwencji, przez zaburzenie ekosystemu, dla całego lasu.

Wiele owadów i małych kręgowców ginie, topiąc się w butelkach z resztkami napojów, większe ssaki połykają albo zaplątują się w reklamówki, linki, druty, wsadzają głowy do puszek, skuszone zapachem jedzenia i nie mogą ich potem wydostać.

Ponad połowa tych zwierząt umiera w okropnych męczarniach z głodu.

Jakim zagrożeniem jest splątana sieć, czy linki, widać na zdjęciach z Nadleśnictwa Międzychód, gdzie prowadzono akcję ratującą Daniele.

Żal zwierzątka, prawda? Szkoda, że komuś nie było żal, kiedy wyrzucał to świństwo.

Tak samo żal powinno nam być każdego chrząszcza, mrówki, muchy, gąsienicy, która straciła życie przez naszą głupotę.

Powiecie, cóż znaczy jeden, czy drugi żuczek…otóż znaczy i to bardzo dużo. To owady stanowią podstawową służbę sanitarną lasów. To one oczyszczają go ze wszystkich zalegających leśną ściółkę szczątków organicznych. Gnijące liście, pleśniejące grzyby, padłe zwierzęta, są dla nich pokarmem i gdyby nie one, my utknęlibyśmy w śmierdzącym trupem, bagnie gnijących resztek.

Zdjęcia zrobione przeze mnie w tym tygodniu, dokładnie obrazują, jak sprawnie, dwa gatunki chrząszczy: grabarze i gnojarze, rozprawiają się z resztkami jakiegoś większego zwierzęcia. Wspomagają ich żarłoczne larwy much i mrówki.

Niektóre śmieci, jak farby, baterie, oleje, smary, leki, podczas rozkładu uwalniają toksyny, które przedostają się do wód gruntowych, wnikają w glebę i zanieczyszczają powietrze. I tu ważna informacja dla grzybiarzy. Grzyby bardzo łatwo chłoną zanieczyszczenia z powietrza i gleby, więc zbieranie grzybów rosnących w pobliżu wysypisk może nas narazić na nieprzyjemne skutki zdrowotne.

Oprócz skażenia środowiska, śmieci są też drugą z najczęstszych przyczyn pożarów w lasach. Nie tylko je wywołują ( szkło, niedopałek), ale również są świetnym paliwem ułatwiającym jego podtrzymanie i rozprzestrzenianie ( oleje, farby, plastik, styropian).

A jaka jest kara za nielegalny wywóz śmieci do lasu? Dotychczas, w praktyce, mogliśmy spodziewać się grzywny w wysokości 500 zł lub kary odbycia przymusowych prac społecznych. Obecnie, Rząd pracuje nad zmianą przepisów i podwyższeniem mandatów do 5000 zł oraz obligatoryjnym uprzątnięciem śmieci.

Zważywszy jednak na rozmiar szkód, jaki niesie wywalanie śmieci do lasu, te kary i tak są absurdalnie niskie.

Nie bądźmy śmieciarzami, krótkowzrocznymi, egoistycznymi chamami. Bądźmy odpowiedzialni, nauczmy się myśleć globalnie i przyszłościowo, przewidując skutki własnych poczynań.

Przede wszystkim zmieńmy nawyki i przyzwyczajenia. Nie chcemy przecież, żeby nasze dzieci przeklinały nas za pozostawienie takiego trującego syfu?

Żyjmy ekologicznie. Dobrym sposobem jest wdrukowanie sobie do mózgu filozofii zero waste, albo chociaż less waste.

Wystarczy zastosować się do zasad określanych mianem 5R.

Refuse – odmawiaj – nie kupuj kompulsywnie niepotrzebnych gadżetów z plastiku. Nie pakuj wszystkiego w folię, tylko noś że sobą swoje, bawełniane woreczki.

Reduce – zmniejszaj – dostosuj liczbę nabywanych produktów do faktycznych potrzeb.

Reuse – użyj ponownie – wiele plastikowych opakowań po produktach spożywczych nadaje się do wielokrotnego użycia

Recycle – poddaj recyclingowi – znajdź nowe zastosowanie, daj drugie życie.

Rot – kompostuj.

Prawda, że proste? Wystarczy chcieć.

Starożytni Rzymianie wynaleźli centralne ogrzewanie, ale gdzieś po drodze, ich potomkowie zapomnieli jak się wyrzuca śmieci. Daniel Silva, Wielki skok.

Nie śmiećmy, dbajmy o wspólne dobro, jakim jest przyroda. Wspólne, nie oznacza – niczyje, wspólne, znaczy każdego z nas. Dbajmy więc o naszą własność, zostawmy przyszłym pokoleniom porządek i czyste powietrze, nie zasypujmy Ziemi tonami śmieci, bo w końcu sami w nich zginiemy.

*źródła:

eko-logis.com.pl

esbud.pl

www,teraz-srodowisko.pl

lasy.gov.pl